รีวิว แนะนำ แหล่งท่องเที่ยวเชียงราย และกิจกรรมต่างๆ สถานที่สำคัญของเชียงราย ประวัติศาสตร์ล้านนา ประวัติศาสตร์ของแต่ละจังหวัด แล้วท่านจะรู้ที่มาที่ไปของแต่ละชื่อแต่ละเมือง เช่น แม่สาย เชียงแสน ดอยตุง ดอยช้าง ภูชี้ฟ้า สามเหลี่ยมทองคำ กษัตริย์ล้านนา

Custom Search

เทศกาลวันปี๋ใหม่เมือง สงกรานต์เมืองล้านนา ตอน 2/2


สิ่งที่ต้องปฏิบัติตั้งแต่ช่วงวันปากปีเป็นต้นไป
ในวันสงกรานต์ไพนั้น จุ่งหื้อครูบาอาจารย์ เจ้านาย ท้าวพระญาเสนาอามาตย์ ข้าราชการไพร่ราษฎรทังมวลเอากันไพสู่โปกขรณี แม่น้ำ เค้าไม้ จอมปลวกใหญ่ หนทางไคว่สี่เส้นสุ่มกัน อว่ายหน้าไพสู่ทีสะหนวันออก อาบองค์สรงเกศเกล้าเกสี ปีนี้สรีอยู่ที่ท้อง หื้อเอาน้ำอบน้ำหอมเช็ดท้องเสีย กาลกิณีอยู่ที่หน้าผาก จังไตอยู่ที่หน้า หื้อเอาน้ำเข้าหมิ้นส้มป่อยเช็ดคว่างเสีย กล่าวคาถาว่า “อม สิริมา มหาสิริมา เตช ยสฺส ลาภา อายุ วณฺณา ภวนฺตุ เม” ลอยจังไรเสียในที่คนทั้งหลายฝูงนั้น แล้วมานุ่งทรงเสื้อผ้าผืนใหม่ เหน็บดอกส้มสุกอันเปนพระญาดอก หากจักมีอายุยืนยาวไพชะแล


เดือน 7 ลง 8 ค่ำพร่ำว่าได้วันเสราร์ที่ 14 เมษายน วันไทดังใส้ เป็นวันปูติ คือ วันเน่า ปีนี้เน้า วันนึ่ง ในวันเน่านั้น บ่ควรจักกะทำมังคลกัมม์สักอัน อย่าหื้อคนทังหลายมีใจขุ่นมัวกวนเกลาด้วยบาป เปนต้นว่า ปาณาติบาต อทินนาทาน กาเมสุมิจฉา อย่าผิดข้างร้องเถียงกัน หื้อมีสามัคคะฉันทาพร้อมเพียงกัน ชำระหอเรือนบ้านช่อง กวาดชายดายหญ้า ข่วงวัดวาอาราม ข่วงไม้สรี เจติยะพระธาตุ ขนซายใส่วัด จัดมีผลานิสงส์กว้างขวางมากนักชะแล songkran4

เดือน 7 ลง 9 ค่ำ พร่ำว่าได้วันอาทิจจ์ที่ 15 เมษายน ไวนไทรวายสะง้า ติถี 9 นาทีติถี 44 พระจันท์จรณยุตติเข้าเทียวเทียมนักขัตตฤกษ์ตัวถ้วน 22 ชื่อสราวรณะ คือดาวคานหามผี เทวตาปรากฏในมังกรปถวีราศี นาทีฤกษ์ 25 ตัว เสี้ยงยามแตรเดิก็สู่ยามเดิก็ ปลาย 3 ลูกมหานาที ปลาย 4 พิชชา ปลาย 2 ประมาณ ปลาย 10 อักขระ คือว่าได้เวลา 23 นาฬิกา 43 นาที 48 วินาที ยามนั้นสกราชจิ่งขึ้นแถมตัวนึ่งเปน 1374 ตัว ปีเต่าสีแล
songkran2
ปีนี้ได้เสษ 6 ชื่อภูสยสัสสะ ปีนี้ม้ารักษาปี ไก่รักษาเดือน แมวรักษาป่า ปลากั้งรักษาน้ำ อาฬวกยักขะรักษาอากาศ อัคคิสโรยักขะรักษาแผ่นดิน ท้าวพระญาเปนใหญ่แก่คนทังหลาย ม้าเปนใหญ่แก่สัตว์ 4 ตีน นกตระเหวาเปนใหญ่แก่สัตว์ 2 ตีน ไม้ซักเปนใหญ่แก่ไม้จิง ไม่ระโมงเปนใหญ่ใหญ่แก่ไม้กลวง หญ้าเกียงเปนใหญ่แก่หญ้าทังหลาย ดอกส้มสุกเป็นพระญาแก่ดอกไม้ โอชารสดินบ่มีหลาย ฝนห่าใหญ่จักตก 50 ห้า พิชชะเข้ากล้าดี คนเกิดมาปีนี้อยู่ดีมีสุข มีปัญญา อายุ 70 ชะแล
ขวัญเข้าอยู่ไม้บ่าทัน หื้อเอาไม้บ่าทันมาแปลงเปนคันเข้าแรกไม้งิ้วเปนพระญาแก่ไม้กลวงไม้ต้นทันมวล ผีเสื้ออยู่ไม่ปานเถื่อน ผีเสื้ออยู่ไม้อันใดอย่าไม้ฟักฟันตัดปล้ำยังไม้อันนั้น คันจักกะทำมังคลกัมม์เยื่องใดหื้อได้ปูชาผีเสื้ออยู่ไม้นั้นเสียก่อนแล้วกะทำ จัดสมริทธีชะแล
นาคราชขึ้นน้ำ 3 ตัว บันดาลหื้อฝนตก 200 ห่า ชื่อโสราธิปติ จัดเป็นตางได้ 2 ตาง แลตางกว้างได้ 60 โยชนะ  เลิก็ 30 โยชนะ จัดตกในเขาสัตตภัณฑ์ 101 ห่า ตกในป่าหิมพานต์ 63 ป่า ตกในมนุสสโลกเขตเมืองคน 36 ห่า
เทวดาวางเครื่องประดับหนทักขิณะ คือ ทิสะหนใต้ ปาปเคราะห์ตกหนอาคไนย์ คือทิสะวันออกแจ่งใต้ ปาปลัคนาตกหนพายัพ คือ ทิสะวันตกแจ่งเหนือ ในทิสะทั้ง 3 นี้ กะทำมังคลกัมม์แลอาบน้ำดำหัวอย่าอว่ายหน้าไปต้อง บ่ดี
อตีตวรพุทธศาสนาคลาล่วงแล้วได้ 2554 พระวัสสา ปลาย 11 เดือน ปลาย 9 วัน นับแต่วันพระญาวันคืนหลัง อนาคตพุทธสาสนาจักมาพายหน้า ยังอยู่ 2445 พระวัสสา ปลาย 20 วันนับตั้งแต่วันปากปีไพพายหน้า ตามชินกาลมาลินีสังเกตเหตุเอาบวกสมกันเตม 5000 พระวัสสาบ่เสษเหตุตามฎีกาชินกาลมาลินีมหาพิลางคสัมมิหรสีเจ้า หากวิสัชชนาแปลงสืบ ๆ มานั้นแล ปริโยสานสมตฺต ฯลฯ
ปีนี้มีเดือน 10 สองที ควรดีนิมนต์พระสงฆ์องค์การบรมชิโนรสมหานาค กะทำชำระกิจจอุโปสถกัมม์ในทุติยสาฬหปุณณมี คือว่า เดือน 10 ทุติยะเพง เมงวัน 5 แล้วสมาทานเข้าปุริมวัสสาในวันลง 1 ค่ำ พระจันท์เทียวเทียมนักขัตตฤกษ์ตัวถ้วน 23 ชื่อว่า ขนิษฐะ คือดาวเพียงกลาง ในมังกรปถวีราศีตามดั่งพุทธบัญญัติว่า “วิเสกวิสํกนฺตตฺธ ติตฺถี ปณฺณรสี ภเว วสฺสํอุปคต ภเว อาสาฬหํ ปาฏปทเห” ดังนี้ หื้อชอบปีเดือนวันเทศกาลรดูพระอาทิจจ์ พระจันท์ อันเปนประธานแห่งโลกตามขนบธัมม์เนียมปาเวณีสืบๆ มานั้นแล ปริโยสานสมตฺตา ฯลฯ
ขอบคุณ :
- อาจารย์ ยุทธพร นาคสุข ผู้วิสัชชนา/พยากรณ์
- เจ้าของภาพทุกภาพ

0 ความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น